قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمانهای فاقد سند رسمی
از زمان تصویب و اجرای قانون ثبت در دهه ۲۰ و ۳۰شمسی، دولت کسی را مالک ملکی میشناخت که نام او در دفتر املاک ثبت شده باشد. به مرور زمان مشکلاتی برای برخی مالکین پیش میآمد که قادر به دریافت سند مالکیت نبودند. مثلاً فرد زمینی را به صورت مشاعی خریده بود ولیکن تصرفات وی مفروزی بود.
یا خریدار دسترسی به مالک و ورثه وی جهت دریافت سند مالکیت نداشت … این موارد و برخی موارد دیگر باعث شد تا قانون تعیین تکلیف به وجود آید. هدف از تصویب این قانون، صدور سند برای کسانی بود که تصرف و مالکیت داشتند، لیکن بدلیل وجود موانع امکان صدور سند میسر نبود.
آخرین ویرایش این قانون مصوب سال ۱۳۹۰ میباشد. که در قانون مذکور برای صدور سند مالکیت ساختمانها یا بناهای احداث شده در زمین با سابقه ثبتی و صدور سند برای اراضی کشاورزی و باغات که به دلیل فوت مالک یا عدم دسترسی به وی یا ورثه وی، امکان صدور سند مهیا نبود، هیئتی به نام هیئت حل اختلاف تشکیل میشود. وظیفه این هیئت بررسی اسناد و مدارک و در نهایت رد درخواست یا پذیرش آن و صدور سند مالکیت میباشد.
مطابق قانون تعیین تکلیف، املاکی قابل ثبت درخواست میباشند که شرایط زیر را دارا باشند:
- اراضی کشاورزی، باغات و ساختمانهایی که دارای سابقه ثبت به نام اشخاص بوده و متقاضی همه یا قسمتی از آن را به صورت عادی خریداری نموده و به دلیل عدم دسترسی یا فوت مالک رسمی یا ورثه موفق به اخذ سند مالکیت نشده است.
- املاکی که دارای سابقه ثبت است و متقاضی مالک رسمی مشاعی است و تصرفات وی در محل مجزا شده و به دلیل عدم دسترسی به سایر مالکین مشاعی یا فوت مالکین یا ورثه موفق به اخذ سند مالکیت شش دانگ نشده است.
- املاکی که عرصه آن وقف است و متقاضی عرصه را با حق احداث اعیانی اجاره نموده و موفق به اخذ سند مالکیت اعیانی نشده است.
توجه داشته باشید اراضی و املاک زیر مشمول این قانون نمیباشد:
- اراضی ملی، موات و اراضی و املاک متعلق به دولت و موسسات دولتی
- اراضی و املاکی که فاقد سابقه ثبت هستند.
- املاک فاقد بنا اعم از اینکه محصور یا غیر محصور باشند.
- اراضی و املاکی که مالک رسمی آن در قید حیات است و امکان دسترسی به وی جهت تنظیم سند رسمی وجود دارد.
- اراضی و املاکی که مالک رسمی آن فوت نموده و متقاضی جهت انتقال رسمی ملک به ورثه دسترسی دارد و امکان انتقال رسمی آن از طریق دفتر اسناد رسمی وجود دارد.
** نکته بسیار مهم در این قانون این میباشد که تقاضای صدور سند از افرادی پذیرفته میشود که سند عادی مثلا قولنامه یا مبایعه نامه داشته باشند و آن ملک سابقه ثبت نیز داشته باشد. یعنی اگر ملکی سابقه ثبتی نداشته باشد تقاضای ثبت از افراد طی این قانون امکانپذیر نیست.
نکته مهم دیگر در خصوص زمینهای فاقد بنا میباشد. برخی از افراد تصور میکنند که اگر زمین فاقد بنا باشد و مرز یا حدود آن را محصور نمایند (مثلاً فنس کشی یا دیوار کشی) قابلیت استفاده از این قانون را دارند، در صورتی که اینگونه نیست.
در صورتی که مالک رسمی زنده باشد یا ورثه وی در دسترس باشند، درخواست شما از طریق این قانون قطعاً رد خواهد شد. چرا که اداره ثبت اسناد و املاک پس از درخواست پذیرش شما مالک یا ورثه وی را از اداره ثبت احوال استعلام خواهد گرفت و در صورتی که در قید حیات باشند درخواست شما رد خواهد شد.
جهت استفاده از این قانون به وب سایت https://sabtemelk.ssaa.ir/
مراجعه و پس از درخواست پذیرش جدید، گزینه حائز شرایط درج شده میباشم را انتخاب و تایید میزنید.
وارد صفحه تقاضانامه شده و در این قسمت مشخصات فردی را به صورت کامل وارد مینمایید.
در قسمت مشخصات ملک بایستی استان واحد ثبتی و نوع ملک را کامل مشخص نمایید.
در قسمت مساحت نقشه و طول و عرض جغرافیایی بایستی از نقشه یوتیام استفاده نمایید.
این نقشه را قبلاً توسط یک کارشناس رسمی دادگستری تهیه فرمایید.
ضمناً فرمی به نام گواهی تعیین مختصات نیز باید پر شود که در آن مشخصات فرد، مختصات طول و عرض جغرافیایی مرکز ملک، حدود و ثغور ملک و کروکی تکمیل و متقاضی ذیل آن را امضا و به همراه سایر مدارک بارگزاری نماید. جهت سهولت و جلوگیری از اشتباه احتمالی، از کارشناس امور ثبتی که نقشه یوتیام تهیه نموده بخواهید که این فرم را برای شما تکمیل نماید.
توجه داشته باشید در سامانه مذکور تمام موارد ستارهدار بایستی تکمیل گردد.
در حالت کلی مدارک زیر را از قبل اسکن و در دسترس داشته باشید:
- مبایعه نامه، قولنامه یا هر مدرکی دال بر مالکیت و خرید ملک. (در صورت وجود، مبایعه نامه های قبلی، یا اصطلاحاً سلسله ایادی قبلی تا مالک رسمی سند قدیمی را در دسترس داشته باشید.)
- نقشه یوتیام تهیه شده توسط کارشناس رسمی دادگستری رشته امور ثبتی با مهر و امضا
- فایل اتوکد نقشه یوتیام
- تکمیل فرم گواهی تعیین مختصات بهمراه امضا متقاضی
- کپی تمامی صفحات سند مالکیت مادر (سند قدیمی مشاعی یا مفروزی، صفحات یک الی چهار و صفحات نقل و انتقال)
در صورتیکه نیاز به نقشه یو تی ام UTM و فرم گواهی مختصات دارید با ما در تماس باشید.
در صورتیکه در ساختمانی چند واحدی فاقد سند زندگی می کنید که مشمول قانون فوق بوده و نیاز به تهیه نقشه یوتیام دارید، نیازی نیست که هر واحد اقدام به تهیه نقشه نماید، کافیست تمامی مالکین هزینه تهیه نقشه یوتیام را بین هم تقسیم نموده و یکبار اقدام به تهیه نقشه نمایند. فقط در صورت لزوم، از کارشناس به تعداد مالکین نقشه مهر و امضا شده مطالبه نمائید.
